Waterbuffering en waterinfiltratie. Nieuwe gewestelijke stedenbouwkundige verordening op komst

De nieuwe verordening komt bijna 20 jaar na de eerste verordening van 2004 en zowat 10 jaar na de tweede verordening van 2013. In deze laatste verordening waren al belangrijke maatregelen genomen om meer water ter plaatse te houden. De verordening van 2023 gaat verder waar de vorige verordeningen stopten. Het principe blijft hetzelfde, alleen worden het toepassingsgebied en de voorwaarden sterk uitgebreid. De reden voor een nieuwe GSV hemelwater is dat de situatie van het grond- en oppervlaktewater in Vlaanderen zorgwekkend is. Vlaanderen kampt met problemen van wateroverlast, daling van de waterkwaliteit, zeespiegelstijging, daling van de waterbeschikbaarheid, droogte, verlies van biodiversiteit en toename van hittestress.

Anders omgaan met water

Voortaan houdt de GSV meer rekening met evoluties met betrekking tot het klimaat, waardoor hevige piekregenval en lange perioden van droogte vaker voorkomen. In de eerste plaats is het de bedoeling om aan te zetten tot een mentaliteitsshift: we moeten anders omgaan met water. Water zo veel mogelijk ter plekke vasthouden. Meer water hergebruiken en infiltreren. Vasthouden, bergen, infiltreren en pas in laatste instantie afvoeren van water is al lang een van de leidende principes in het integraal waterbeleid. De impact van weersextremen laat zich echter meer en meer voelen, waardoor een grondige evaluatie van dit bronbeleid noodzakelijk was.

Duurzame maatregelen

De doelstelling moet zijn om hemelwater maximaal ter plaatse te houden en ervoor te zorgen dat het niet afstroomt. Op die manier kunnen we een groter deel van de droogteperiodes overbruggen en de impact van verharding op overstromingen terugdringen. De uitgangspositie is dan ook dat iedereen, zowel particulier als openbaar bestuur, hiervoor een inspanning levert. Voor de behandeling van water wordt de Ladder van Lansink toegepast. De verwachting is dat elke ontwerper hiermee aan de slag gaat. Hoe hoger op de ladder, hoe duurzamer de maatregel.

Startdatum 2 oktober

De GSV hemelwater is van toepassing vanaf 2 oktober 2023. Dit betekent dat constructies en verhardingen die onder het toepassingsgebied vallen vanaf dan aan de nieuwe eisen moeten voldoen, ook als ze vrijgesteld zijn van vergunning. Voor constructies en verhardingen die vergunningsplichtig zijn, geldt dat de nieuwe verordening van toepassing is voor alle projecten waarvan de omgevingsvergunningsaanvraag is ingediend vanaf deze datum. Voor constructies en verhardingen die niet vergunningsplichtig zijn, geldt dat de nieuwe verordening van toepassing is voor alle projecten waarvan de werken aangevat zijn vanaf deze datum.

Openbaar domein

De verplichtingen voor het openbaar domein treden in werking voor omgevingsvergunningsaanvragen ingediend vanaf 7 januari 2025, met uitzondering van openbaar domein dat deel uitmaakt van een verkaveling van gronden (vanaf 2 oktober 2023). Voor handelingen op openbaar domein die volledig vrijgesteld zijn van vergunning is de Code van goede praktijk rioleringen van toepassing.

Expert in water

Grobelco staat bekend om zijn specialisatie in grondwerken, wegenwerken, betonwerken, handel in granulaten, containerverhuur, recycling en eigen betoncentrale. Daarnaast is deze aannemer met een erkenning in klasse 4 al jaren goed thuis in waterbuffering- en waterinfiltratieprojecten. “Deze expertise is mij met de paplepel ingegoten”, vertelt Patrick Baeten, die de projectleiding in handen heeft. “Ik heb de ervaring in grondwerken en wegenbouw meegekregen van mijn vader, de oprichter van Jean Baeten Algemene Onderneming. Bij Grobelco kan ik bovendien terugvallen op de nodige mensen die mij ondersteunen met kennis van zaken.”

Soenen Golfkarton

Aan projecten geen gebrek. “Een mooi voorbeeld is de nieuwe productievestiging van Soenen Golfkarton in Lanklaar”, zegt Patrick Baeten. “Grobelco stond er in voor de grondwerken, riolering en infra. Het terrein is 20 hectare groot en heeft een groot potentieel om regenwater op te vangen. Voor het productieproces van de kartonfabriek heb je veel water nodig. Daarom is gekozen voor wateropslag door middel van Tubao tanks van 2 x 212 lopende meter en 2 x 82 lopende meter, met een diameter van 3 meter. Dus 4156 kubieke meter opslag van regenwater afkomstig van het dakoppervlak. Het overtollige water en het regenwater van de buitenaanleg loopt via infiltratie in een buis met diameter 1000 over een afstand van 2 kilometer en diameter 800 over een afstand van 1 kilometer in de riolering rondom het gebouw.”

Heylen Warehouses

Een ander spraakmakend project is dat van logistiek vastgoedspecialist Heylen Warehouses in Ham. Patrick Baeten: “Ook hier heeft ons team de grondwerken, riolering en infra uitgevoerd. Op de site van 10 hectare is waterbuffering voorzien met behulp van Tubao tanks van 4 x 130 kubieke meter en een buis met diameter 800 met een lengte van 650 lopende meter, en bezinking door middel van 220 zinkputten van 10.000 liter van Awouters Beton. Het resterende regenwater stroomt met gebruikmaking van overstort met een pomp richting kanaal. Nog voor Heylen Warehouses heeft Grobelco onlangs een werf afgerond op een terrein van 20 hectare in Weert en drie projecten in Venlo, met terreinoppervlaktes van 24 hectare, 12 hectare en 8000 vierkante meter.”

Eigen middelen

Bij Grobelco gaan ze voor the extra mile. “Wij denken altijd mee met de klant. Onze vakmensen starten met het grondverzet en egaliseren vervolgens met een puinpakket, zodat de bouwwerken kunnen aanvangen. Daarna volgen we onder meer met de rioleringen, de buitenaanleg, klinkers en boordstenen tot het geheel is afgewerkt. We hebben de nodige middelen in huis: van een professionele betoncentrale en breekcentrale tot stockageruimte, grondopslag en een eigen machinepark. Daar heeft de klant natuurlijk alle voordeel bij”, besluit Patrick Baeten.