Een plek vol verhalen, herinneringen én mogelijkheden. Dat is het Malpertuisplein in Maastricht. Nu de 39 appartementen en 19 voormalige winkels zijn gesloopt, is er plaats om een nieuw, bruisend hart voor Malpertuis te creëren. En dat gaat lukken met 59 gloednieuwe, duurzame en ruime appartementen, een gemeenschappelijke ruimte de BuurtBrök, veel groen en ontmoetingsplekken. De bouw gaat voorspoedig en is waarschijnlijk klaar begin 2025
De behoefte aan betaalbare woningen is groot. Ook in Maastricht, legt Wim Hazeu uit. Hij is bestuurder bij Woonpunt. En het Malpertuisplein snakte naar een nieuwe start. “We bouwen 59 appartementen. Er komt geen commerciële ruimte meer. Samen met de gemeente faciliteren we er een gemeenschappelijke ruimte: de BuurtBrök. Hier krijgt de gemeenschapszin in deze wijk een plek. We bouwen 38 sociale huurappartementen en 21 appartementen voor de middenhuur. Dat doen we omdat deze wijk een vrij eenzijdige samenstelling heeft en omdat het goed is dat we ook voor de middeninkomens juist in deze wijk plek organiseren.”
De sociale cohesie in de wijk is belangrijk, benadrukt Frans Bastiaens, wethouder van de Gemeente Maastricht. Door de eenzijdige samenstelling en het verdwijnen van voorzieningen voelden bewoners zich steeds geïsoleerder. “Als je bewoners vraagt: wat is belangrijk voor jouw toekomst? Wat moet er in jouw wijk veranderen? Dan zeggen ze in ieder geval: we hebben behoefte aan ontmoeting en we hebben groen nodig. Dit staat in de top 4 van alles wat zij belangrijk vinden. Daar proberen we in alle buurten en wijken aan te werken. En dat doen we met woningcorporaties en maatschappelijke partners. Ook in dit plan. Er wordt flink vergroend. En hoe kun je de ontmoeting beter faciliteren? Door de BuurtBrök, Opera Zuid die grenst aan het plein en de bibliotheek op loopafstand.”
Roel Goossens, directeur bouwontwikkeling bij Laudy Bouw & Ontwikkeling, onderstreept het belang van dit project. “Het is een impuls voor de hele wijk. En je ziet het op veel plekken gebeuren. We hebben een tijd geleden voor een andere woningcorporatie hier verderop een project opgeleverd met heel veel groen. Nu loopt er een andere aanbesteding voor diezelfde corporatie. Ook daar zie je terugkomen wat we hier ook doen. Ik vind dat mooi.” De goede samenwerking tussen verschillende partijen resulteert dan ook in een positieve verandering die verder reikt dan alleen het plein zelf.
Laudy zoekt steeds meer de verbinding met woningbouwcorporaties. Via een aanbesteding hebben zij dit project Malpertuisplein binnengehaald. “Dat we als winnaar uit de bus kwamen, daar zijn we heel gelukkig mee”, zegt Goossens. Eric van Caldenborgh, projectmanager bouwrealisatie bij Laudy Bouw & Ontwikkeling, voegt nog toe: “Wij voelen als bedrijf ook de maatschappelijke verantwoordelijkheid. We zijn niet alleen de partij die steentjes op elkaar legt, maar leveren ook een bijdrage aan de omgeving. Dat is belangrijk.” En als je het over de omgeving hebt… “We zijn hier als aannemer te gast. Onze uitvoerder kreeg straks een compliment dat de bouw er zo opgeruimd uitziet. Dat straal je uit richting de buurt”, verduidelijkt Goossens. Aannemer Laudy probeert de impact van de bouw op de buurt zo klein mogelijk te houden.
Hazeu wijst op het belang van betrokkenheid van bewoners. Door met hen gesprekken te voeren en naar hun behoeften te luisteren, bouwen ze aan een gemeenschap waarin iedereen zich thuis voelt. De prioriteit ligt bij het creëren van betaalbare en comfortabele woningen, waarbij ook rekening wordt gehouden met de woonlasten. “De bewoners hebben de mogelijkheid om terug te keren als de nieuwbouw klaar is. Maar het moet voor hen wel haalbaar zijn. Voor sommigen is twee keer verhuizen bijvoorbeeld al niet mogelijk. En ook kijken we natuurlijk of de woning betaalbaar is. Over het algemeen neemt de huur wat toe. Want de appartementen zijn eigentijdser, hebben meer comfort en zijn wat ruimer. Maar de energierekening is wel vaak een stuk lager, omdat ze van het gas afgaan en de woning veel beter geïsoleerd is.”
“We stimuleren ontmoeten. Bijvoorbeeld in de BuurtBrök. Maar ook in de buitenruimte plaatsen we banken en er komt een wandelzone. Rondom het park komt een rand waarop je kunt zitten. Het nodigt uit om daar samen lekker te gaan vertoeven. Ik zie het al voor me dat Opera Zuid op het grasveld een keer een openluchtvoorstelling geeft”, vertelt Peter Rongen, projectleider bij Gemeente Maastricht, lachend. De bestuurder van Woonpunt voegt hier nog aan toe: “De centrale ruimte moet een onderdeel zijn van de samenleving. Je kunt wel een grasveld neerleggen, maar dan blijft het een gewoon grasveld waar af en toe een grasmaaier overheen gaat. De kunst is de inrichting zo te maken dat het een echte openluchthuiskamer wordt.”
Hazeu wijst op het belang van details in het ontwerp van de nieuwe woningen. Door bewust te kiezen voor elementen die sociale interactie bevorderen, zoals deuren op de begane grond en bankjes in de buitenruimte, wordt er gewerkt aan een buurt waarin mensen zich met elkaar verbonden voelen. Bastiaens: “Je bent ook meer buren van elkaar als je de deuren op de begane grond hebt. Ik ben benieuwd of we onderweg gaan zoeken naar hoe je zo maximaal mogelijk zo’n ruimte kunt inzetten. We hebben sowieso de BuurtBrök. Misschien willen bewoners hier zelf wel meer mee.” Hazeu voegt nog toe dat het meest ideale is dat de buurt zelf het eigenaarschap krijgt bij de sociale interactie. “En dat we samen met de gemeente faciliteren dat er ruimte voor ontmoeting is en dat initiatieven uit de wijk ook ondersteund kunnen worden. Maar in deze wijken hebben we hier ook welzijnsorganisaties voor. Want we hebben te maken met een doelgroep voor wie het niet altijd een automatisme is om makkelijk en zelfstandig te wonen. En onze wijkverbinders helpen om de leefbaarheid te vergroten. Die kunnen samen met buurtbewoners en welzijnsorganisaties kijken hoe we een bruisend hart maken van de nieuwbouw.”
Het nieuwe Malpertuisplein is een symbool van hoop en vernieuwing voor de hele gemeenschap. Met de voltooiing van dit project begin 2025 wordt er niet alleen een nieuw plein gecreëerd, maar ook een nieuwe toekomst voor de wijk Malpertuis. De wethouder stedelijke ontwikkeling deelt graag complimenten uit aan iedere betrokkene: “We kunnen met z’n allen trots zijn op wat we hier neerzetten.”